20 september 2023, Frank Mechielsen
Op Prinsjesdag maakte de regering publiek dat de fiscale voordelen voor de fossiele industrie nog groter is dan eerder was aangenomen, namelijk tussen de 40 en 46 miljard Euro per jaar.
Terwijl de EU voorbereidingen treft om haar gasmarkt te herzien, wijst een nieuwe analyse erop dat de fossiele industrie het wetgevingsproces heeft overgenomen. Er is doelstelling voor ´groen gas´ voorgesteld die desastreuze gevolgen kan hebben voor het milieu en de klimaatdoelstellingen kan ondermijnen. De fossiele industrie hoopt zo een nieuw subsidiekanaal aan te snijden om hun voortbestaan veilig te stellen.
Terwijl elk EU-lidstaat zich voorbereidt om te stemmen over de herschikking van de Gas- en Waterstofmarktverordening van het blok, blijkt uit een nieuwe analyse van campagnegroep Feedback EU dat het voorstel om de productie van biomethaan op te voeren tot 35 miljard kubieke meter (bcm) in 2030 onrealistisch is. Het huidige niveau is namelijk 3,5 miljard en het kan bovendien leiden tot risicovolle en niet-duurzame landbouwpraktijken en land -en energiegebruik.
In biovergisters worden biogas en biomethaan geproduceerd uit een grote verscheidenheid aan grondstoffen, zoals mest, gewasresten en voedselafval. Het wordt door voorstanders van de industrie vaak gepresenteerd als een ‘groen’ alternatief voor fossiel gas. Er is zeker een niche voor biomethaan, maar het gebruik van de meeste van deze grondstoffen heeft grote nadelen en onbedoelde gevolgen. Zo wordt de intensieve veehouderij juist aangemoedigd om meer mest te produceren en wordt eten gebruikt voor veevoer of brandstof in plaats van voedsel.
Uit de bevindingen van Feedback EU blijkt dat de productiedoelstelling van 35 miljard kubieke meter biomethaan in 2030, zoals uiteengezet in het huidige wetsvoorstel, afkomstig is uit een rapport geschreven door de fossiele industrie. De doelstelling is in het ‘Gas for Climate’-rapport aanzienlijk hoger dan de doelstelling die wordt aanbevolen door het Gemeenschappelijk Onderzoekscentrum van de Europese Commissie en onafhankelijke deskundigen. Die laatsten concludeerden dat tegen 2030 slechts ongeveer 24 miljard kubieke meter biomethaan duurzaam geproduceerd zou kunnen worden. Een eerder onderzoek van het International Council of Clean Transportation (ICCT) geeft aan dat slechts 14 miljard kubieke meter biomethaan duurzaam geproduceerd kan worden in 2030.
Frank Mechielsen, directeur van Feedback EU zei: “Dit is een schoolvoorbeeld van bedrijven lobby. Het is schokkend om te zien dat de Europese Commissie het eigen advies en de wetenschap heeft genegeerd door een onrealistisch hoog biomethaandoel te stellen. In het beste geval zal dit doel onhaalbaar zijn, in het slechtste geval zal het leiden tot een milieuramp. De lidstaten moeten dit afwijzen, anders zullen zij te maken krijgen met onbedoelde gevolgen die van invloed zullen zijn op het vermogen van de EU om de komende decennia aan haar klimaatverplichtingen en voedselzekerheid te voldoen.”
Karen Luyckx, onderzoeker en schrijver van het rapport zei: “Uit onze analyse blijkt dat de doelstelling van 35 miljard kubieke meter biomethaan in het huidige wetsvoorstel slecht doordacht is en geen rekening houdt met het beste advies van deskundigen. Het zal niets bijdragen aan het verbeteren van de energiezekerheid in de EU en zal onvermijdelijk leiden tot niet-duurzame praktijken in de landbouw- en energiesector. We erkennen dat er een nicherol is weggelegd voor de anaerobe vergisting van onvermijdelijke organische afvalstromen, maar om echt duurzaam te zijn zal de hoeveelheid geproduceerd biomethaan veel kleiner moeten zijn dan de gasindustrie verwacht.”
De analyse van Feedback vestigt ook de aandacht op het probleem van het lekken van methaan uit de biovergisters. Uit een recente meta-analyse van 51 eerdere onderzoeken is gebleken dat de methaanemissies uit de toeleveringsketen van biogas twee keer zo groot zijn als geschat door het Internationaal Energieagentschap (IEA). Dit betekent dat momenteel de hoeveelheid methaan die vrijkomt ten opzichte van de totale biogasproductie hoger is dan bij fossiel gas. Het is daarom van cruciaal belang dat de gasverordening wetgeving vastlegt voor het continu meten van uitstoot en het handhaven van de preventie van broeikasgasemissies in de hele toeleveringsketen van biomethaan.